Regionalia (Sierpciana)

Autor: Magdalena Staniszewska

Regionalia (Sierpciana)

dziedzictwo historyczne Sierpca i ziemi sierpeckiej w zbiorach naszej Biblioteki

Jednym z zasadniczych obowiązków sierpeckiej Biblioteki Miejskiej, wynikających z jej zadań statutowych, ale przede wszystkim z zamiłowania do dziejów naszego miasta jest gromadzenie wszelkich dokumentów dotyczących Sierpca i ziemi sierpeckiej. Są to zarówno materiały w ujęciu historycznym, jak i współczesnym. Biblioteka gromadzi dokumenty życia społecznego od początku lat 70.

Do zbiorów regionalnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sierpcu zaliczamy:

– wydawnictwa zwarte – wszelkie publikacje książkowe, które tematycznie dotyczą miasta i jego okolic, bądź ich autorami są sierpczanie. Biblioteka posiada kilkaset tego typu publikacji, które zgromadzone są w dwóch działach: Sierpciana (książki tylko i wyłącznie o Sierpcu, autorstwa sierpeckich autorów – ponad sto tytułów) oraz w dziale Mazoviana (publikacje dotyczące regionu Mazowsza Północnego, w których w poszczególnych rozdziałach lub tylko wzmiankowo jest mowa o Sierpcu, jego ważniejszych wydarzeniach i mieszkańcach). Są to publikacje zarówno naukowe, jak i te zaliczane do literatury pięknej: powieści i poezja. Posiadamy także druki bibliofilskie. Szczególnej wartości nabierają dla nas publikacje z dedykacjami lub autografami autorów. Sierpc jest jednym z nielicznych miast o podobnej liczbie mieszkańców, gdzie rocznie wydaje się tak dużą liczbę publikacji książkowych.

– wydawnictwa ciągłe – czasopisma lokalne, regionalne – to one często są prawdziwą kopalnią wiedzy na temat naszego miasta, zwłaszcza archiwalne numery, które z wielką pieczołowitością przechowujemy w bibliotecznym Archiwum. Czasopisma lokalne dodatkowo oprawiamy, gdyż ta forma sprzyja nie tylko ich zabezpieczeniu, ale także ułatwia korzystanie. Gromadzimy wszelkie czasopisma lokalne, które do tej pory ukazywały się w Sierpcu. Są to „Sierpeckie Rozmaitości”, „Nasz Sierpc”, “Z Powiatu Sierpeckiego”, „Kurier Sierpecki”, „Życie Sierpca”, „Sierpc Magazine”, „Gazeta Sierpecka”, „Inter Sierpc”, „Sierpecka Fara”, „Benedictus”, „Blask Prawdy”, „Głos Gminy Sierpc”, „Zapraszamy do Biblioteki” oraz wszelkiego rodzaju efemerydy a więc czasopisma, które ukazały się tylko jednorazowo bądź po krótkim czasie zawieszono ich wydawanie.
Posiadamy także numery tzw. gazetek wydawanych przez niektóre sierpeckie organizacje czy instytucje oraz pojedyncze numery czasopism, które ukazywały się w Sierpcu przed kilkudziesięciu laty.
O naszym mieście często przeczytać można także w prasie regionalnej. Wśród zgromadzonych przez sierpecką Bibliotekę tytułów znalazły się: „Tygodnik Płocki”, „Nowy Tygodnik Płocki”, „Życie Płocka”, „Express Płocki”, „Kronika Mazowiecka”, „Nasz Płock”, „Notatki Płockie”, „Sygnały Płockie”, „Gazeta Wyborcza” – dodatek regionalny, „Rocznik Mazowiecki”, „Kurier Mazowiecki”, „Studia Płockie”

– wycinki prasowe – gromadzimy też wszelkiego rodzaju wycinki prasowe dotyczące miasta, zwłaszcza z czasopism, które z różnych względów nie są dostępne w naszej książnicy. Tego typu materiały często pozyskujemy od naszych czytelników, którzy posiadając w domu niedostępne w Bibliotece czasopismo (do niektórych, zwłaszcza wydawnictw branżowych czy hobbystycznych nie sposób często dotrzeć, mając na uwadze bogactwo tytułów prasowych ukazujących się na polskim rynku), przynoszą je w celu powielenia ze względu na fakt, że znalazł się w nim artykuł dotyczący Sierpca lub danej osoby. Posiadamy też istotniejsze artykuły dotyczące miasta, które opublikowane zostały tylko i wyłącznie w Internecie

– dokumenty życia społecznego – dotyczą wszystkich dziedzin i aspektów życia społeczno-kulturalnego Sierpca. To niezwykle rozbudowany dział, który powstaje tylko i wyłącznie dzięki zaangażowaniu niektórych pracowników naszej Biblioteki, którzy dostrzegają wartość historyczną w dla innych niepozornej ulotce, folderze czy zaproszeniu.
Gromadzimy wszelkiego rodzaju broszury, katalogi wystaw, druki okolicznościowe, druki reklamowe, foldery, pocztówki, bilety, zaproszenia na imprezy, ulotki, katalogi, listy, fotografie, znaczki pocztowe, grafiki, plakaty, kalendarze, wszelkie materiały wyborcze, związane z wyborami samorządowymi i inne. Szczególnie cennymi dokumentami w naszych zbiorach są fotografie. Biblioteka jest miejscem, gdzie wiele razy swoje prace prezentowali sierpeccy fotograficy, utrwalający na kliszy wygląd miasta w poszczególnych latach. Niezwykle bogatą kolekcję zdjęć zgromadziliśmy dzięki Wojciechowi Wiśniewskiemu, który za sprawą swojej pasji utrwalania zdarzeń stworzył niepowtarzalną galerię fotografii przedstawiających zarówno zmieniającą się architekturę miasta, jak i wydarzenia kulturalno-społeczne, które przez szereg lat były udziałem sierpczan. Wiele archiwalnych zdjęć udało się także pozyskać Bibliotece na potrzeby publikacji, które powstały w ramach serii „Biblioteka Sierpecka”, m.in. do książki „Wspomnienia sierpczan”

– rękopisy (maszynopisy) – w sierpeckiej Bibliotece znalazły się także maszynopisy (w zbiorach bibliotecznych maszynopisy traktowane są jako rękopisy). Są to dary od osób, które uznały, że Biblioteka będzie najgodniejszym miejscem ich przechowywania. Są to zarówno prace magisterskie, jak i samodzielne opracowania wspomnień lub zagadnień związanych z miastem. Tylko część z nich udostępniania jest Czytelnikom (po wyrażeniu zgody Dyrektora MBP). Autorzy wielu z tych dokumentów zastrzegają sobie zakaz ich publicznego udostępniania, co też Biblioteka respektuje

– przedmioty – naszą kolekcję Sierpcianów tworzą także rozmaite przedmioty, jak przypinki, kubki, długopisy, medale, wazony, torby, notesy, smycze, przywieszki, proporczyki i inne

– multimedia – w swoich zbiorach sierpecka Biblioteka posiada także filmy traktujące o Sierpcu, wybrane programy telewizyjne, prezentacje multimedialne, które powstały przy okazji utrwalenia ważniejszych sierpeckich wydarzeń

– inne – samodzielnie tworzymy i gromadzimy różne kalendaria z sierpeckimi datami oraz bibliografie. Posiadamy także przewodniki po Sierpcu i okolicach, wydawnictwa statystyczne, plany i mapy Sierpca i okolic z różnych lat.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w pracy sierpeckiej Biblioteki było rozpoczęcie tworzenia katalogu elektronicznego naszych zbiorów (od 2007 roku dostępny w Internecie). Oprócz katalogu głównego, zawierającego księgozbiory, posiadamy także bazę Regionaliów.
Bazę tworzą dwie pracownice Czytelni MBP: Ewa Karolewska i Magdalena Staniszewska. Baza tworzona jest systematycznie, zawiera już ponad 13 tysięcy opisów artykułów. Każdy opis tworzony jest z autopsji.
Dzięki bazie regionaliów możliwe jest szybkie wyszukanie każdego zgromadzonego w naszym Archiwum artykułu dotyczącego miasta. Można to uczynić za pomocą wielu kryteriów, na przykład znając tylko nazwisko autora danego dokumentu, bądź jego tytuł, samo tylko słowo z tytułu, hasło przedmiotowe, tytuł czasopisma lub po prostu interesujący nas rok bibliografii (rok zdarzenia).

Praca Biblioteki na rzecz Sierpca i regionu to także propagowanie wszelkich przejawów aktywności sierpeckich twórców. To właśnie w naszych progach odbywają się promocje sierpeckich publikacji połączone ze spotkaniami autorskimi. Sierpeckich twórców promujemy także za pomocą wystaw – fotograficznych lub plastycznych. Jedną z ciekawszych form promocji dziejów miasta i jego tzw. dnia dzisiejszego są tematyczne ekspozycje na przykład poświęcone sierpeckiej oświacie i kulturze na przestrzeni wieków, sierpeckim epizodom II wojny światowej i wielu innym. Aby poszerzyć wiedzę mieszkańców na temat prezentowanego na wystawie zagadnienia, prowadzone są w Bibliotece wykłady tematyczne, które szczególnie kierujemy do uczniów sierpeckich szkół, często niezdających sobie sprawy z dziejowego bogactwa regionu.

Praca z regionaliami, ich gromadzenie, opracowanie, wykorzystywanie w celu promocji miasta to szereg korzyści dla osób interesujących się wszelkimi informacjami o Sierpcu i okolicach. W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Sierpcu każdego dnia pracujemy nad jeszcze lepszym i efektywniejszym udostępnianiem naszych zbiorów. Dziś technika pozwala na nie tylko tradycyjne podzielenie się naszymi „skarbami” – na miejscu w Czytelni. Już pierwszym ważnym krokiem w kwestii nowoczesnego udostępniania jest tworzenie bazy regionaliów. Niewykluczone, że niebawem zabierzemy się za digitalizowanie naszych zbiorów i szerokie ich udostępnianie za pomocą bibliotecznej strony w sieci Internet.

O tym, jak wiele cennych informacji na temat historii miasta i jego mieszkańców uzyskać można dzięki dokumentom życia społecznego przeczytać można m.in. w tym artykule:

część 1

część 2

BAZA REGIONALIÓW